Działalność na zewnątrz.
Z natury Stowarzyszenia, jakim jest KSM, wynika fakt działania na zewnątrz, działania w środowisku, w jakim się przebywa. W Statucie KSM-u § 13 czytamy: „Zasadniczym celem Stowarzyszenia jest kształtowanie dojrzałych chrześcijan oraz aktywne uczestnictwo we wspólnocie i misji Kościoła przez upowszechnienie katolickich wartości i zasad we wszystkich dziedzinach życia, zwłaszcza społecznego i kulturalnego”.
Przyjrzyjmy się teraz czterem płaszczyznom działalności w KSM:
- Działalność religijna
- Działalność patriotyczno-społeczna
- Działalność charytatywna
- Działalność kulturalno-rozrywkowa i sportowa
I. Działalność religijna
Działalność religijna łączy się ściśle z formacją religijną, którą prowadzi KSM. Nie ogranicza się ona jednak tylko do formacji samych członków Stowarzyszenia lecz skierowana jest także na zewnątrz, szczególnie do parafian. Działalność KSM-u nie może ograniczać się do własnych członków lecz także wpływać na środowisko. Szczególnie przejawia się to w udziale Stowarzyszenia w życiu liturgicznym parafii, a zwłaszcza we Mszy św.. KSM odrzuca organizowanie tzw. Mszy św. KSM-owskiej, ale aktywnie włącza się w udział we Mszy św. parafialnej. W ten sposób stara się służyć innym. Podobnie i inne nabożeństwa liturgiczne, paraliturgiczne i praktyki religijne, choć mogą być niekiedy skierowane tylko do członków KSM (np. dni skupienia, rekolekcje zamknięte dla KSM-owiczów) to raczej z zasady są otwarte.
II. Działalność patriotyczno-społeczna.
Z działalnością religijną łączy się ściśle działalność patriotyczna i społeczna, gdyż Kościół służy także narodowi i konkretnemu środowisku. Tak jak w religii dużą rolę odgrywa nawiązywanie do tradycji, tak i w patriotyzmie chodzi o strzeżenie i rozwijanie dziedzictwa ojców. Ojczyzna (łac. patria) bowiem to wartości, które wypracowali i przekazali nam nasi ojcowie (łac. pater – ojciec). KSM-owicze starają się dostrzegać zagrożenia bytu narodowego takie jak: zanik tradycji narodowych, spłycanie religii oraz walka z nią, rozwój sekt, kryzys autorytetów i wartości, liberalizacja życia, amerykanizacja życia, wszechwładza mas mediów, kryzys rodziny, moda na internacjonalizm, kosmopolityzm, miłość Ojczyzny traktowana jako nacjonalizm i ksenofobia.
Jakie możemy podjąć przeciwdziałania?
Przede wszystkim dobrze poznać własną Ojczyznę, o czym wspominał Stanisław Jachowicz w wierszu „Wieś”: „Cudze chwalicie, swego nie znacie, sami nie wiecie co, posiadacie”. Dlatego oddziały i koła KSM organizują wycieczki krajoznawczo-turystyczne, rajdy, ogniska, gawędy, akademie, wieczornice, spotkania z weteranami walk o wolność i seniorami, wykłady, prelekcje, obchody rocznic, świąt narodowych, uczą się pieśni patriotycznych, wierszy, prowadza pogłębioną refleksję o historii Polski, poznają kulturę ludową, regionalną, śpiewy, stroje, zapoznają się z katolicką nauką społeczną, itp.
Poznanie prowadzi do działania, do konkretnych czynów, które są świadectwem miłości do Ojczyzny. Chodzi m.in. o wychowanie do odpowiedzialności za Państwo, czynny udział w wyborach, głosowaniu, także o kandydowanie, szczególnie do władz lokalnych, uczenie innych szacunku dla prawa i troska o zgodność prawa państwowego z prawem moralnym, czynny udział w życiu społecznym i publicznym.
Patriotyzm to także troska o konkretnego człowieka. Stąd KSM-owicze nie tylko kontaktują się z elitami politycznymi, naukowymi, inteligencją, ale także są wrażliwi na ubóstwo nędzę, bronią poczętego życia, służą dzieciom zaniedbanym i opuszczonym, ludziom samotnym, chorym, dotkniętym nałogami, pomagają młodzieży bezrobotnej.
Ojczyzna to także dobra materialne. Wiele jest jeszcze do zrobienia, gdy chodzi o szacunek dla dóbr materialnych. Rażą domy pomalowane sprayem, czy zaniedbane cmentarze, przydrożne kapliczki, figury, krzyże, pomniki narodowe.
Nie można pomijać też szacunku dla przyrody – dobrze rozumianej ekologii.
Przedstawione tu niektóre działania stanowią tylko skrótowe naświetlenie potrzeb i możliwości służby Kościołowi i Ojczyźnie.
III. Działalność charytatywna.
Działalność charytatywna jest jednym z głównych zadań Kościoła. Przykładem jest postawa Jezusa służącego ludziom. Jezus uzdrawia ciało i duszę, wskrzesza zmarłych, pomaga młodym w Kanie Galilejskiej. Działalność charytatywna w KSM-ie wypływa z jednej strony z misji Kościoła, a z drugiej strony z Hasła KSM-u: „Służyć Bogu i Ojczyźnie”. Przez działalność charytatywną KSM nie tylko pomaga potrzebującym, ale także budzi aktywność własnych członków, wrażliwość na potrzeby innych, co stanowi istotny element formacyjny. KSM stara się docierać do osób starszych, samotnych, chorych, niepełnosprawnych, do dzieci z rodzin ubogich i zaniedbanych moralnie, dzieci z domów dziecka, dzieci ze szkół, przedszkoli, do chorych w szpitalach, osób starszych w domach starców, do młodzieży z marginesu społecznego. Wielka liczba potrzebujących, którą obserwujemy na co dzień wskazuje, że potrzebne są odpowiednie metody działania. Najpierw rozpoznanie terenu i potrzeb środowiska. Potrzebne więc będą dane z kartoteki parafialnej, od ks. Proboszcza, od wójta i radnych Gminy, wywiad środowiskowy. Układamy listę ludzi potrzebujących pomocy i zakres tej pomocy oraz program: co jest najbardziej potrzebne, co możemy zrobić, komu pomóc? Następnie szukamy środków finansowych z przeznaczeniem na konkretny cel: np. organizujemy koncerty, rozprowadzamy cegiełki, organizujemy loterie fantowe, przeprowadzamy kwesty w zakładach pracy, hurtowniach, sklepach, staramy się o fundusz z Urzędu Gminy. Środki prowadzące do celu muszą być jednak godziwe, dlatego np. nie organizujemy imprez dobroczynnych połączonych z reklamą i sprzedażą alkoholu. Najlepiej, gdy praca ta jest prowadzona w łączności z parafialnym zespołami charytatywnymi.
Ponadto nieodzowne są takie formy działania jak: odwiedziny w domach, pomoc w pracach domowych, w zakupach, czytanie prasy, książek chorym, organizowanie wigilii dla osób starszych, samotnych. Potrzebne czasami będą korepetycje dla dzieci z rodzin ubogich, zorganizowanie zabawy z prezentami na św. Mikołaja, choinki itp.
IV. Działalność kulturalno-rozrywkowa i sportowa.
1 Działalność kulturalno-rozrywkowa. W Encyklopedii Popularnej PWN czytamy: „Kultura (socjol.) całokształt materialnego i duchowego dorobku ludzkości gromadzony, utrwalony i wzbogacany w ciągu dziejów, przekazywany z pokolenia na pokolenie; ale także zasady współżycia społecznego, sposoby postępowania, wzory, kryteria ocen estetycznych i moralnych przyjęte w danej zbiorowości i wyznaczające obowiązujące zachowania”.
KSM-owicz winien być człowiekiem kulturalnym – jeżeli chodzi o pewne zasady współżycia społecznego, sposobów postępowania oraz stosowanie pewnych kryteriów ocen w zachowaniu, oraz człowiekiem kultury – czyli winien wzbogacać całokształt materialnego i duchowego dorobku ludzkości. KSM jako Stowarzyszenie w dziedzinie działalności kulturalnej ma wiele do zrobienia.
Działalność kulturalno-rozrywkowa ma niezwykle doniosłe cele: doskonalenie siebie, poszerzanie horyzontów myślenia, uczenie się kultury bycia, po prostu realizowanie siebie jako osoby rozumnej i wolnej.
W wymiarze społecznym działalność ta jest wkładem w tworzenie kultury narodowej, wywiera wpływ na kształt życia, style zachowań, rozrywki, zabawy. Jest niewątpliwie ewangelicznym zaczynem w świecie.
Ta dziedzina działalności KSM musi być szczególnie zgłębiana i w sposób staranny oraz odpowiedzialny przygotowana. Nie można sobie pozwolić na „bylejakość”.
Możliwości działalności kulturalno-rozrywkowej są niezwykle szerokie: wieczorki autorskie (poezja, poezja śpiewana itd.), organizowanie akademii związanych ze świętami i rocznicami narodowymi, festiwale muzyczne (np. piosenki religijnej), przeglądy muzyczne, organizowanie koncertów, przedstawienia teatralne, imprezy folklorystyczne, organizowanie spotkań ze znanymi twórcami kultury, organizowanie wszelkiego rodzaju warsztatów mu-zycznych, literackich czy plenerów malarskich, zorganizowanie i prowadzenie biblioteki, czytelni, videotek, zaangażowanie w środkach masowego przekazu (np. audycje radiowe, artykuły w prasie).
Wyżej wymienione formy działania są z pewnością tylko pewną propozycją możliwości, jakimi można się posłużyć w działalności kulturalnej.
Wiemy, jak niski poziom rozrywki stał się codziennym zjawiskiem w Polsce. KSM ma na celu uczyć młodych ludzi kulturalnej i aktywnej formy rozrywki.
Warto więc przytoczyć niektóre zasady kulturalnej rozrywki:
1. Uświadomić sobie jej cele. Będą to: odpoczynek, nabranie sił do pracy i działalności, radość wewnętrzna, doskonalenie wrodzonych umiejętności, rozwijanie osobowości, przeżycie piękna.
Kulturalna rozrywka spełnia swój cel, gdy po jej zakończeniu uczestnicy czują się lepsi i bogatsi duchowo.
2. Rozrywka musi być przygotowana. Nie może być tylko spontaniczna, gdyż spontaniczność oznacza niejednokrotnie nieład organizacyjny. Przygotowanie polega na określeniu adresata i rozpoznaniu jego potrzeb i możliwości, doborze treści i formy rozrywki (zgranie potrzeb i naszych możliwości), przygotowanie miejsca na rozrywkę, przeszkolenie ludzi, skoordynowanie działań, podział czynności, zaproszenie gości.
3. Niektóre rady dotyczące prowadzenia imprezy kulturalnej. Najlepsza jest zasada jednoosobowego kierownictwa (reżyser, manager, disco jockey, itd.), który powinien stwarzać odpowiednią atmosferę, rozrywkę prowadzić mądrze i inteligentnie, dążyć do uaktywnienia uczestników, być otwartym na każdego biorącego udział w rozrywce, dbać o kulturę słowa.
Dla prowadzenia działalności kulturalno-rozrywkowej istnieje pilna potrzeba tworzenia przy parafiach klubów, kawiarni, sal spotkań prowadzonych przez KSM, które powinny być zawsze abstynenckie.
2. Działalność sportowa. Wiemy z szeregu publikowanych badań socjologicznych, jak niski jest poziom zaangażowania polskiej młodzieży w uprawianie sportu. W szkołach jest coraz więcej dzieci i młodzieży z wadami postawy i schorzeniami wynikającymi z niehigienicznego trybu życia. Młodzież wiele czasu spędza przy komputerach, telewizorach i video, a mało angażuje się w sport i rekreację.
Działalność sportowa KSM-u jest szansą zmiany takiego stanu rzeczy. Celem jej więc będzie rozwój fizyczny młodego człowieka, zdobywanie hartu ducha, uczenie systematyczności, wytrwałości, propagowanie kultury fizycznej w środowisku, podbudowanie kondycji psychicznej, organizowanie wolnego czasu oraz zawiązywanie wspólnoty rówieśniczej. Warto przytoczyć niektóre możliwości działania: organizowanie biegów przełajowych, biegów na orien-tację, organizowanie wyjazdów rowerowych w celach krajoznaw-czo-rekreacyjnych, zloty sportowe, organizowanie różnych imprez sportowych, ogólnopolskie spartakiady sportowe, prowadzenie zajęć korekcyjnych przy pomocy fachowców, organizowanie spotkań połączonych z zabawami sprawnościowo-ruchowymi, organizowanie letnich obozów sportowych i innych form czynnego wypoczynku.
Z powyższego zestawienia wynika, że KSM ma różne możliwości działania na zewnątrz. Lista przedstawionych tu możliwości bynajmniej nie jest pełna i można ją uzupełniać w zależności od potrzeb, możliwości, pomysłów i inicjatywy członków Stowarzyszenia.